Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych

Tworzysz treści, projekty graficzne, ilustracje, aplikacje lub inne unikalne utwory? A może zlecasz ich wykonanie i chcesz mieć pełnię praw do dalszego wykorzystania, modyfikacji i sprzedaży? W takich sytuacjach kluczowa jest dobrze skonstruowana umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Autorskie prawa majątkowe to prawa przysługujące twórcy (np. grafikowi, programiście, copywriterowi, projektantowi) lub innej uprawnionej osobie (np. pracodawcy, producentowi, nabywcy praw), które umożliwiają czerpanie korzyści z korzystania z utworu, czyli np. jego sprzedaży, udostępniania w internecie, publikacji, reprodukcji, tłumaczenia czy modyfikowania. Są to prawa, które w przeciwieństwie do osobistych praw autorskich można przenieść na inną osobę.

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych to porozumienie, w którym twórca utworu (lub podmiot, który nabył od niego te prawa) przekazuje całość autorskich praw majątkowych do utworu na rzecz innego podmiotu. Przeniesienie to obejmuje konkretne pola eksploatacji, czyli sposoby, w jakie utwór może być wykorzystywany.

To istotna różnica w porównaniu do licencji: przeniesienie oznacza, że prawa przechodzą całkowicie na nabywcę, który może nimi swobodnie dysponować – bez konieczności uzyskiwania dodatkowej zgody autora. Może więc np. dalej odsprzedawać prawa do utworu, łączyć z innymi utworami, publikować  – pod warunkiem, że umowa nie wprowadza w tym zakresie ograniczeń.

Taka umowa musi być zawarta w formie pisemnej. Co więcej, umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych musi dokładnie określać zakres przenoszonych praw (do jakiego utworu), pola eksploatacji, moment przejścia praw, zapłaty wynagrodzenia lub odbioru dzieła, postanowienia dotyczące praw zależnych, np. prawa do modyfikowania, tłumaczenia czy adaptowania utworu.

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych może być potrzebna zarówno dużym firmom, jak i osobom fizycznym, które chcą nabyć lub zbyć pełnię praw do utworu tj. „na własność”. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach, w których utwór ma być wykorzystywany komercyjnie, rozwijany, adaptowany lub przekazywany dalej.

Umowa o przeniesienie praw nie zawsze jest konieczna, w niektórych sytuacjach wystarczająca będzie licencja, jednak różnica między tymi formami jest kluczowa dla bezpieczeństwa prawnego. Wybór powinien być uzależniony od charakteru współpracy, planowanego sposobu korzystania z utworu oraz potrzeb związanych z jego dalszym rozwojem, ochroną i ewentualnym zbyciem. Jeśli nie masz pewności jaka umowa będzie odpowiednia warto skonsultować to z prawnikiem, zanim podpiszesz dokumenty lub zainwestujesz środki.

Kto potrzebuje umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych?

Osoby prywatne zlecające wykonanie dzieła, np. logo, strony internetowej, ilustracji do książki, utworu muzycznego czy identyfikacji wizualnej.

Przedsiębiorcy i firmy, którzy zamawiają dzieła od grafików, copywriterów, programistów czy agencji kreatywnych i chcą mieć pełną kontrolę nad stworzonymi materiałami, bez ryzyka roszczeń ze strony twórcy

Start-upy i firmy produktowe, które chcą komercjalizować oprogramowanie, aplikację, treści edukacyjne lub design produktu i potrzebują pewności, że prawa należą wyłącznie do nich.

Wydawcy, agencje i domy mediowe, które zamawiają treści lub projekty z zamiarem dalszego ich udostępniania, sprzedaży lub licencjonowania innym.

Firmy przejmujące projekty IT lub marki, które potrzebują mieć pewność, że wraz z nabyciem systemu, identyfikacji czy strony internetowej uzyskały również pełnię praw autorskich,  a nie tylko prawo do czasowego używania.

• Tworzenie umów o przeniesienie praw autorskich od podstaw
  – przygotowujemy dokumenty dopasowane do specyfiki utworu i oczekiwań stron, w tym dokładnie określamy pola eksploatacji, zakres przejęcia i moment przejścia praw.
• Weryfikacja umów przekazanych przez drugą stronę
  – identyfikujemy niejasności, braki i ryzyka, np. ograniczenia w korzystaniu z utworu, klauzule pozornego przeniesienia lub wątpliwe sformułowania.
• Doradztwo przy wyborze: licencja czy przeniesienie
  – analizujemy sytuację klienta i doradzamy optymalną formę nabycia praw do utworu – nie zawsze przeniesienie jest korzystne.
• Negocjacje zapisów umowy z kontrahentem
  – wspieramy klientów w rozmowach z twórcami lub zleceniobiorcami, pomagając wypracować bezpieczne i przejrzyste rozwiązania.

Od lat wspieramy branże kreatywne i technologiczne, więc doskonale wiemy, jakich postanowień w umowach o przeniesienie autorskich praw majątkowych potrzebują nasi klienci, by zabezpieczyć swoje interesy. Potrafimy trafnie doradzić kiedy lepiej wybrać licencję, a kiedy przeniesienie. Każda nasza umowa uwzględnia praktyczne aspekty korzystania z utworu i zabezpiecza klienta na wypadek sporu.

Czy lepiej mieć licencję czy przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu?

To zależy od celu – licencja daje uprawnienia czasowe i ograniczone, przeniesienie pozwala na pełne dysponowanie utworem. Dobór formy zależy od projektu i strategii biznesowej.

Czy można przenieść prawa autorskie bez podpisania umowy?

Nie. Zgodnie z prawem autorskim przeniesienie praw musi nastąpić na piśmie inaczej jest nieważne.

Czy wydanie mi egzemplarza utworu powoduje automatyczne przeniesienie praw autorskich do niego?

Nie. Nawet jeśli zapłacisz za utwór, bez wyraźnego postanowienia o przeniesieniu praw, pozostają one przy twórcy.

Czy mogę dalej rozwijać utwór po przeniesieniu praw autorskich majątkowych do niego?

Tak, ale tylko jeśli umowa obejmuje również zezwolenie na wykonywanie praw zależnych.